Coraz większa świadomość tego, co ląduje na naszych talerzach, skłania do poszukiwania zdrowszych alternatyw dla wielu produktów spożywczych. Nie inaczej jest z cukrem, bez którego wielu nie wyobraża sobie smacznej kuchni, a który w sporych ilościach niesie zgubne skutki dla zdrowia. Na szczęście natura podarowała nam wiele substancji zamiennych – równie słodkich, ale znacznie korzystniejszych dla organizmu. Jedną z nich jest ksylitol, cukier wytwarzany z drewna drzew liściastych głównie z brzozy.
Ksylitol jest pięciowęglowym organicznym związkiem chemicznym klasyfikowanym jako cukier alkoholowy. Występuje naturalnie w śladowych ilościach w wielu roślinach oraz owocach, ale pozyskiwany jest głównie z drewna brzozowego. Po przetworzeniu uzyskuje postać białej, krystalicznej substancji. Przez UE uważany jest za półsyntetyk i zarazem dodatek do żywności oznaczony jako E967. Właśnie ze względu na słodki smak, a także liczne właściwości zdrowotne, stanowi naturalną alternatywę dla cukru pozyskiwanego np. z buraków cukrowych.
W przeciwieństwie do innych cukrów, takich jak sacharoza czy fruktoza, ksylitol jest znacznie lepiej tolerowany przez układ pokarmowy i pozbawiony toksyczności. Dzięki temu jest również szybciej wchłaniany przez organizm.
Dla osób dbających nie tylko o zdrowie, ale także szczupłą sylwetkę, istotną rolę odgrywa kaloryczność cukru brzozowego, która jest o prawie 40% mniejsza od sacharozy. Można więc sięgać po zdrowy słodzik i nie martwić się o linię.
Ponadto ksylitol posiada niemal 9-krotnie mniejszy indeks glikemiczny od „tradycyjnego” cukru, co jest świetną informacją dla diabetyków chcących cieszyć się słodkim smakiem potraw bez obaw o zdrowie.
Co ważne, ksylitol jest organicznym związkiem chemicznym, który nie ulega przemianie kwasowej w styczności z bakteriami. Właśnie dlatego jest jednym z głównych składników gum do żucia - stanowi wsparcie dla profilaktyki próchnicy. Zauważono również, że może przyczynić się do złagodzenia skutków związanych z rozwojem osteoporozy – cukier brzozowy poprawia mineralizację kości, sprzyjając wchłanianiu wapnia.
Cukier brzozowy może być spożywany już od 3. roku życia, często staje się więc jednym z pierwszych zdrowych zamienników w diecie dziecka.
Głównym zadaniem ksylitolu jest nadawanie właściwości przeciwbakteryjnych takim produktom, jak gumy do żucia, pasty do zębów czy cukierki do ssania. Nie tylko sprzyja wchłanianiu wapnia, ale dodatkowo zwiększa produkcję śliny, jednocześnie zmniejszając jej kwasowość. Na rynku funkcjonuje również w postaci licznych słodzików będących alternatywą dla sacharozy.
Niski indeks glikemiczny czyni ksylitol idealnym zamiennikiem cukru dla tych którzy zmuszeni są wyłączyć sacharozę z diety. Szybko się wchłania co sprawia, że poziom cukru nie zdąży podnieść się do wartości zagrażającej zdrowiu. W związku z tym dodawany jest do produktów spożywanych w dietach niskowęglowodanowych, ale jednocześnie nie chcących rezygnować ze słodkich posiłków.
Jak we wszystkim, także w spożywaniu cukru brzozowego należy zachować umiar. Wprowadzanie do diety powinno przebiegać stopniowo, aby organizm mógł przyzwyczaić się do jego trawienia. W przeciwnym przypadku lub w zbyt dużych ilościach może doprowadzić do podrażnień żołądka.
Należy również uważać, aby żywności z dodatkiem ksylitolu nie otrzymały psy lub koty – w ich przypadku może dojść do niebezpiecznego wzrostu poziomu insuliny (hipoglikemii) bądź uszkodzenia wątroby. Produkt należy więc zawsze trzymać w miejscu niedostępnym dla zwierząt.
